Abstract
Ibn Haldun (1332-1406) Mukaddime adlı meşhur eserinde sosyal süreçleri, toplum düzenini, devletin yapısını ve siyâsetin işleyişini sekiz halkalı bir çember şeklinde çizerek tasvir etmiş ve bu şekle 'siyâset dåiresi' (dâiretü's-siyâse) adını vermiştir. Devleti sekiz halkalı bir çember şeklinde tasvir eden bu çizim, günümüzde devleti piramit şeklinde tasvir eden çizimlerden veya Hobbes (1588-1679)'un Leviathan adlı eserindeki canavar şeklinde- ki çizimden çok farklı bir devlet anlayışını ortaya koymak- tadır. Piramit ve dâire şekilleri iki farklı devlet anlayışını yansıtmaktadır. İslâm'ın devlet anlayışı İbn Haldun'a ve asırlarca onun izinden giden Müslümanlara, özellikle de başta Kınalızåde (1516-1571) olmak üzere Osmanlılara göre dâire şeklinde olmalıdır. Dâirenin özelliği birbirine eşit unsurlardan oluşmasıdır. Bu unsurlardan birisi yok olursa dâire ortadan kalkar. Piramitin özelliği ise hiyerarşi ve eşitsizliktir. Siyâset dâiresinde, eşitlikçi ve çoğulcu bir medeniyet, siyâset ve toplum anlayışının önemli bir tezahürünü görmekteyiz.
| Original language | Turkish |
|---|---|
| Publication status | Published - 2017 |
| Externally published | Yes |